De (mogelijke) aanleiding
Hoe komen jullie toch op dit titels ‘I’m with stupid’ ‘I want a dog’ en teksten als ‘You’ve got the brains, I’ve got the looks, lets make lots of money… ‘ Dat werd gevraagd aan Neil Tennant (Pet Shop Boys). Het antwoord was simpel; gewoon vanuit het park. Mensen halen hun inspiratie overal vandaan. Uit de muziek of van de werkvloer. Zo zou ik gehoord kunnen hebben: ‘meisje dat is nog niet groot genoeg voor een fotolijstje’.
Ja het rijmt lekker maar ik heb recentelijk echt mogen zeggen ik ben misschien een vormgever maar ik ben geen magiër. Wat er gebeurd was dat er een minuscule afbeelding in mijn mail kwam van een paar kb (Kilobyte) met het verzoek er een banier van te maken van één bij twee meter.
Eerder schreef ik al dat verschillende Adobe programma’s gebruikt worden voor beeldbewerking.
- Lees hier over het verschil tussen Illustrator en Photoshop.
Pixels en Pointillisme
Pixels is een samengesteld woord van picture element. In het Nederlands kan je dit letterlijk vertalen als beeldpunten. Een digitale foto bestaat uit een groot aantal beeldpunten. Als je op je computer inzoomt op de foto dan zie je vierkantje. Dat zijn de onafhankelijke beeldpunten. Denk maar eens aan Pointillisme – een stroming in de schilderkunst. De schilderijen werden opgebouwd uit puntjes verf. Door je ogen mengden de kleuren zich. Alle beeldpunten in de foto doen exact hetzelfde. Een foto van tien beeldpunten breed en tien beeldpunten hoog bestaat uit 100 pixels.
Wat is resolutie?
Een foto heeft pas bij een afdruk een formaat in centimeters. Op een scherm wordt een foto uitgedrukt in pixels. De afbeelding is schaalbaar en gebruiken we de term resolutie. Resolutie is de lengte en de breedte aan pixels. Als men praat over een foto van 1920 bij 1080 dan is deze 1920 pixels breed en 1080 pixels hoog. De resolutie bepaalt hoe groot de afbeelding wordt weergegeven op jouw beeldscherm.
We gebruiken de term niet alleen voor foto’s maar ook voor onze beeldschermen. Ik heb zelf hier twee 5k beeldschermen staan.
- Resoluties voor video’s worden in een ander blog behandeld
Okay maar hoe groot wordt de foto dan?
Beter gezegd: welke resolutie moet een foto hebben om een mooie reproductie te krijgen? Hiervoor wordt de term dpi gebruikt. Dots per inch. Punten per inch (een inch is 2,54 cenimeter). Hoeveel beeldpunten er dus op een inch afgedrukt worden. Hoe meer punten er op één inch staan hoe hoger de kwaliteit van de foto. Bij grote formaat volstaat een lager dpi. Voor een bushokje gebruikt men 80 dpi want je staat er zelden met je neus bovenop.
Maar omdat we in Nederland rekenen met centimeters mag je voor het gemak zeggen dat één centimeter 0,39 inch is. 300 dpi is 118 pixels per centimeter
Rekenvoorbeeld 1
Voor een scherpe foto houden we 300 punten per inch aan. Dus met een beetje wiskunde kan je zo ‘zien’ hoe geschikt jouw foto is voor reproductie. Stel je voor dat je een afbeelding hebt 3000 x 4500 pixels. Deze moet afgedrukt worden op 20×30 cm. De resolutie van een foto op dit formaat is: 3000/20 cm= 150 pixels/centimeter. Deze foto heeft dus meer dan voldoende pixels (minimaal 118px) voor een haarscherpe afdruk op dit formaat.
Duizenden beeldpunten: Megapixels
De term wordt gebruikt om aan te geven hoe groot de foto’s kunnen zijn die een fototoestel of mobiel maakt. Onderstaande tabel:
Formaat | Kijkafstand | Resolutie | Beeldgrootte | Megapixels |
10,1×15,2 cm | 30 cm | 300 | 1200×1800 | 2,2 |
20,3×30,5 cm | 60 cm | 225 | 1800×2660 | 4,8 |
40,6×60,9 cm | 120 cm | 140 | 2240×3360 | 7,5 |
80×120 cm | 240 cm | 80 | 2550×3800 | 9,7 |
Rekenvoorbeeld 2.
Stel je draait het om. Je hebt een a4 waar je een foto haarscherp op wil printen. Dan bereken je de zijde maal de punten per inch.
- 29,7×0,39×300 = 3475 pixels.
- 21×0,39×300 = 2457 pixels.
Je hebt dus een foto nodig van 3475 bij 2457 pixels nodig om het a4 te vullen. Stel je voor dat je foto’s gebruikt van een oude camera of je hebt simpelweg geen beeld met die resolutie. Dan kan je er voor kiezen minder punten te laten drukken / printen. Het Resultaat zal iets minder scherp zijn.
Invloed van de compositie
Je bent helemaal blij met de grote foto. Wiskundig klopt het helemaal. Hij kan geplaatst worden. Maar wat gebeurd er als je de foto bij wil snijden omdat het onderwerp ergens in het midden van de foto staat? Reken je dus niet rijk met de resolutie als je onderwerp maar een klein deel van de foto bevat en juist groter moet worden afgedrukt.
Probeer niet te smokkelen
Ja, het is mogelijk om met Photoshop de afbeelding te vergroten van formaat. Photoshop zal dan naar eer en geweten pixels bij verzinnen. Door de jaren heen is het programma er steeds beter in geworden om pixels op te delen en als het ware te begrijpen hoe het beeld er uit ziet en deze dan te vergroten. Maar let op: je beeld zal hierdoor minder scherp worden.
Beeldruis en divers fotogebruik
Foto’s die gemaakt zijn in donkere omgeving hebben last van beeldruis. In het zwart zijn kleuren te vinden die bedacht zijn door de beeldsensor maar waren in werkelijkheid niet aanwezig. Naast de vervaging door opschaling (smokelen) in Photoshop, beeldruis in het donker en beelden die overdag zijn gemaakt krijg je een bonte verzameling van beelden. Je kan dit recht trekken door dergelijke foto’s niet op een pagina te combineren. Een andere manier is om deze allen te bewerken met aanpassingslagen. Je kan kleurtonen, belichting en een blik aan truckjes gebruiken om dezelfde stijl te maken. Een derde oplossing is de beelden in kleiner formaat weer te geven. Als laatste zou je ook alle beelden in bijvoorbeeld duotone kunnen weergeven. Alle kleurcorrecties en fouten worden dan recht getrokken.
Doe maar zo groot mogelijk…
Nu heb je een aardig beeld wat voor uitdagingen de vormgever krijgt als er een fotootje binnen komt. Er zijn trucks om de foto te kunnen gebruiken. Bij vormgeving van drukwerk werken we het liefst met zo groot mogelijke kwaliteit Laten we vooropstellen dat als jij een oude foto hebt maar ook het negatief – scan deze dan met een zo hoog mogelijke kwaliteit in. Vanaf het moment dat je gaat comprimeren raak je kwaliteit kwijt.
— Dit blogbericht is eerder verschenen op vanbrent.nl